听川普总统就职演说有感 Nghe bài phát biểu nhậm chức của tổng thống Trump

听川普总统就职演说有感(胡平)

我估计，这次美国总统就职典礼，收听率收视率之高，恐怕是史无前例(从古未有)。因为这次美国大选实在太不寻常，因为川普这位新总统实在太异类。
Tôi ước tính lễ nhậm chức của tổng thống Mỹ lần này, tỉ lệ đón xem, đón nghe cao e rằng chưa từng có trong lịch sử. Vì bầu cử tổng thống lần này thật là không tầm thường, vì ông Tổng thống Trump lần này thật là khác biệt.
就职典礼最引人注目的自然是川普的就职演说。看来川普的就职演说真是他自己写的，因为其内容其风格，确实都很川普。
Tiết mục chủ đạo hấp dẫn nhất trong lễ nhậm chức đương nhiên là diễn văn nhậm chức của Trump. Xem ra bài diễn văn nhậm chức của Trump đúng là do ông ta tự mình viết, vì nội dung và phong cách của nó đều rất Trump.
川普在就职演说中毫不客气地批评建制派，这里所谓建制派，不单指民主党，也包括川普自己所属的共和党。这在历届总统就职演说中恐怕是绝无仅有。然而美国毕竟是三权分立的民主国家，总统的权力虽然很大，但也受到很大的限制。眼下的国会两院固然都是共和党当家，但是川普的主张和共和党多数议员有不小的差别。因此，在现行的政治格局下，川普的种种主张－－无论对错－－能推行到什么程度，不无疑问。

(毫Háo 所谓Suǒwèi 历届Lìjiè 绝无仅有Juéwújǐnyǒu 固然Gùrán)

Ông Trump trong diễn văn nhậm chức, một chút cũng không hề khách khí mà phê bình phái kiến chế, cái gọi là phái kiến chế ở đây không đơn thuần chỉ đảng dân chủ, mà cũng bao gồm cả đảng cộng hòa mà ông Trump tham gia. Điều này trong diễn văn nhậm chức của các tổng thống trước e rằng là độc nhất. Nhưng nước Mỹ rốt cục là quốc gia dân chủ tam quyền phân lập, quyền lực của tổng thống tuy rất lớn nhưng cũng chịu hạn chế rất lớn. Lưỡng viện quốc hội trươc mắt tuy rằng đều là người của đảng cộng hòa, nhưng chủ trương của Trump cùng với đa số nghị viên đảng cộng hòa có không ít khác biệt. Do đó, trong bối cảnh chính trị hiện nay, Bất kỳ chủ trương nào của Trump – không  kể đúng sai hay có thể tiến hành đến mức độ nào, không phải là không có nghi vấn.

例如，川普讲到要加强铁路公路桥梁等基础设施的建设，这就是他在竞选期间提出的万亿美元计划。可是这项万亿美元计划和共和党主张削减政府开支的立场不一致。在国会里，很多共和党议员已经明确表示他们不会支持这项计划。川普再次提到他的原则－－“买美国货，雇美国人”，可是美国是自由开放的国家，不可能闭关锁国，因此很难做到这两条。

(竞争Jìngzhēng削减Xuējiǎn雇Gù)

Ví dụ Trump nói đến việc cần phải tăng cường kiến thiết đường sắt, cầu đường, các thứ cơ sở hạ tầng, đây chính là kế hoạch triệu đô được Trump đề xuất trong thời kỳ tranh cử. Tuy nhiên kế hoạch tỉ đô này không nhất trí với lập trường chủ trường cắt giảm chi phí chính phủ của đảng cộng hòa. Trong quốc hội, rất nhiều nghị sĩ đảng cộng hòa đã biểu thị rõ ràng rằng họ sẽ không ủng hộ kế hoạch này. Trump lại có lần nêu nguyên tắc “Mua hàng Mỹ, thuê người Mỹ”, nhưng Mỹ là quốc gia mở cửa tự do, không thể bế quan tỏa quốc, do đó rất khó làm được 2 điều này.

川普誓言要使美国再度伟大。奥巴马的国务卿克里在卸任前夕发表讲话时说，美国仍然是世界上最强大的国家，是世界上最大的经济体，但是中国凭借它的规模，最终会成为世界最大的经济体。

(誓言Shìyán thệ 卿Qīng卸任Xièrèn tá nhậm 凭借Píng jiè)

Trump thề sẽ khiến cho nước Mỹ vĩ đại một lần nữa. Quốc vụ khanh Kerry của Obama lúc phát biểu đêm trước khi rời nhiệm sở  nói: Nước Mỹ vẫn là quốc gia lớn mạnh nhất thế giới, là nền kinh tế lớn nhất thế giới, tuy nhiên trung quốc dựa vào quy mô của mình, cuối cùng cũng có thể trở thành nền kinh tế lớn nhất thế giới.

克里的话不无道理。中国凭借它的规模，就不可避免地会成为世界第一大经济体。中国人勤劳能干，中国的人口是美国的4倍多。这就是说，只要中国的人均GDP达到美国的四分之一，中国的经济总量就超过美国了。拿台湾作比照。如果大陆的经济发展像台湾一样，那么早在上世纪八十年代，中国就该是世界第一大经济体了。记得几年前，英国的《经济学人》发表文章，假设当年蒋介石打赢了内战，那么人们有理由推断，中国不仅早就成为世界第一大经济体，而且也早就实行宪政民主。这就是说，中国的崛起是不可避免的，也是合情合理的。

(避免Bìmiǎn 勤劳Qínláo 陆Lù 宪政Xiànzhèng 宪法Xiànfǎ 崛起Juéqǐ)

Lời Kerry không phải là không có lí. Trung Quốc dựa vào quy mô của mình của mình, không tránh khỏi có thể trở thành nền kinh tế số 1 thế giới. Người Trung Quốc có thể làm lụm cần lao, nhân khẩu (dân số) Trung Quốc nhiều gấp 4 lần Mỹ. Vậy nên nói chỉ cần GDP bình quân đầu người Trung Quốc đạt được 1 phần 4 Trung Quốc, Tổng lượng kinh tế Trung Quốc đã vượt qua nước Mỹ rồi. Đem Đài Loan ra đối chiếu. Nếu như sự phát triển kinh tế của đại lục giống như Đài Loan, thì đã mau chóng vào ngay thập niên 80 thế kỷ trước, Trung Quốc đáng lẽ đã là nền kinh tế lớn nhất thế giới rồi. Nhớ vài năm trước, tờ Economist của Anh viết bài, giả thiết năm ấy Tưởng Giới Thạch đánh thắng nội chiến, người ta có lí do để suy đoán, Trung Quốc không những sớm ngày trở thành nền kinh tế số 1 thế giới, mà còn sớm ngày thực hiện được dân chủ lập hiến. Thế nên mới nói sự vươn lên của Trung Quốc là điều khó tránh, cũng là điều hợp tình hợp lí).

假设只是假设，现实却是，崛起的中国是一个专制的国家，而且是共产党专制的国家。这就很不正常，很不合情合理了。中共政权敌视普世价值，尤其是习近平上任以来的倒行逆施，中共政权的专制特性变本加厉，越来越来构成对普世价值的挑战以及对世界的自由与和平的巨大威胁。一旦专制的中国成为世界第一大经济体，并因而把它的力量投射到全世界，那将是人类历史空前的大倒退。

(威胁Wēixié 一旦Yīdàn 投射Tóushè)

Giả thiết chỉ là giả thiết, hiện thực ấy vậy mà, Trung Quốc vươn lên lại là một đất nước chuyên chế, hơn nữa là nước chuyên chế đảng cộng sản. Điều này rất không bình thường, rất không hợp tình hợp lí. Chính quyền Trung cộng đối nghịch các giá trị phổ quát, đặc biệt là những sự phản nghịch của Tập Cận Bình từ khi nhậm chức. Đặc tính (tính chất) chuyên chế của chính quyền Trung Cộng càng thêm tệ hại, càng lúc càng tạo thành chống đối các giá trị phổ quát và uy hiếp (đe dọa) tự do và hòa bình thế giới. Một khi đất nước chuyên chế trở thành nền kinh tế lớn thế 1 thế giới, đồng thời từ đó đem lực lượng của mình gieo rắc lên toàn thế giới, vậy sẽ là  một bước đi lùi cực lớn chưa từng có trong lịch sử).
今年是“六四”28周年。回想28年前，自由民主力量取得了有史以来最伟大的胜利，专制势力奄奄一息。可是仅仅二十多年，整个世界形势就发生了惊人的巨大逆转。导致这种逆转的因素很多，其中，自由世界、首先是美国的对华政策要负很大的责任。因为专制中国的崛起，在相当程度上就是美国的养虎为患。美国人民或多或少都感觉到了这一点，因此选前人们都估计，不论谁当选，都会采取更强硬的对华政策。最后川普当选，应该说和他的对华政策最强硬也有关系。紧接着，川普又提名和任命了一批著名的对华鹰派，令人刮目相看。川普的就职演说显示出他锐意革新的强烈意志和必胜的信念。尽管美国面临的问题很多，挑战很严峻，但川普总统就职，毕竟是一种重大变化的开端。无论如何，美国确实该变了。

(势力Shìlì奄奄一息Yǎnyānyīxī 导致Dǎozhì 政策Zhèngcè 养虎为患Yǎng hǔ wéihuàn 锐意Ruìyì 严峻Yánjùn

Năm nay chính là năm kỷ niệm 28 năm “lục tứ”. Hồi tưởng 28 năm trước, lực lượng tự do dân chủ đã giành được thắng lợi lớn lao nhất từ trước đến nay (từ khi có sử trở đi), thế lực chuyên chính thoi thóp một hơi. Nhưng mà chỉ hơn 20 năm, tình hình cả thế giới đã phát sinh nghich chuyển to lớn kinh người.  Nhân tố dẫn đến sự nghịch chuyển này rất nhiều, trong đó, chính sách đối với Trung Quốc của thế giới tự do mà đầu tiên là  Mỹ phải chịu trách nhiệm rất lơn. Vì sự trỗi dậy của nước Trung Quốc chuyên chế ở một mức độ tương đươcng chính là nuôi hổ thành hoạn nạn. Dân Mỹ ít nhiều đều cảm nhận được điều này, do đó trước bầy cử, người ta đều dự tính, bất luận ai trúng cử, đều sẽ thực hiện chính sách càng cứng rắn đối với TQ. Cuối cùng Trump trúng cử, nên nói chính sách cứng rắn với TQ cũng có quan hệ đến ông ta. Tiếp theo, Trump lại chỉ định và bổ nhiệm một đội đối Hoa có tiếng hung hăng, ấn tượng với mọi người. Diễn thuyết nhậm chức của Trump thể hiện ra ý chí cường liệt cải cách mạnh mẽ và niềm tin tất thắng. Dù cho vấn đề nước Mỹ đối mặt rất lớn, đấu tranh rất gay gắt. Nhưng tổng thống Trump nhậm chức, sau chót vẫn là một sự mở đầu đổi thay rất to lớn. Bất kể như thế nào, Mỹ đúng là nên thay đổi rồi.

（文章只代表特约评论员个人的立场和观点）

(Văn chương chi thể hiện lập trường và quan điểm đóng góp bình luận cá nhân)

从古未有\

盛况空前 Shèngkuàng kōngqián